Şehadetinin 49. Yılında anılan İmam Abdullah Harun, Avrupalı Müslümanlar’a örnek oluşturmalı…
Türkevi Topluluğu’nca organize edilen, Amsterdam Biyografi Okumaları’nın 8’incisi Amsterdam’da gerçekleşti. Türkevi’nin bir alt faaliyeti olan, Amsterdam Biyografi Okumaları, kültür tarihimiz ve medeniyetimize mühür vurmuş, kalıcı izler bırakmış şahsiyetleri ve fikirlerini yad etmeye devam ediyor.
İlki rahmetli Erol GÜNGÖR Hoca’yla başlayan okumaların sekizinci misafiri, Güney Afrika’nın fikir ve aksiyonel İmamı Şehit Abdullah Harun oldu. Çoğumuzun adından ve çalışmalardan bihaber olduğumuz Şehit İmamı, şehadetinin 49. yıldönümü münasebetiyle anmamızın sebebi, ona olan vefa borcumuzu bir nebze de olsa ödeyebilme olarak belirtildi.
Program, Güney Afrikalı İmam Abdullah Harun ile ilgili kısa bir belgeselin gösterimiyle başladı. Belgeselden sonra, Türkevi Topluluğu Başkanı Veyis Güngör, İmam Harun’un mücadelesinden, Avrupa Müslümanları’nın çıkaracakları dersler üzerinde durdu.
Program, Konyalı Kılcı Nuri Efendi’nin geleneği üzerine, ikram edilen etli bulgur pilavı ve aşure tatlısıyle devam etti. Uzun süren bir fikir alışverişiyle devam eden program, İbrahim Gülkara’nın Kuran tilavatiyle sona erdi.
İmam Abdullah Harun kimdir?
İmam Abdullah Harun, Güney Afrika’nın Cape Town şehrinde doğdu. Eğitimini burada yaptı. Arapça öğrendi ve Kur’an-ı Kerim’i hıfz etti. Eğitimi süresince İsmail Ganiet Edwards, kendisinin hayatı üzerinde önemli izler bıraktı. 1950 yılında Hicaz’daki çalışmalarını tamamladı ve ülkesine geri döndü. Artık mücadelesini Güney Afrika’da sürdürdü. Seyyid Kutub ve Mevlana Mevdudi’den etkilendi. Tasavvuf geleneklerden de beslendi. Abdullah Harun, Şeyh Yusuf’tan sonra Güney Afrika Müslümanları’nın önemli bir mücadele adamı oldu.
Çalışmalarında ‘sosyal adaleti’ merkez kıldı. ‘Irk ayırımcılığına’ karşı mücadele verdi. 1955’te Clarmont Camii’ne imam olarak atandı. İmam Abdullah Harun, kadın-erkek tüm yetişkinler için dersler başlattı. Gençlik Derneği kurdu. Yoksullara yardım kampanyaları başlattı. Yardımlarında din ayırımı gözetmedi. 1959 yılında İslamic Mirror Dergisi’ni yayınlamaya ve 1960 yılında Müslim News Dergisi’nin editörlüğünü yapmaya başladı. Afrika Milli Kongresi ile ilişki kurdu ve ortak çalışmalar yürüttü.
Sosyo-politik ortamda Hıristiyanlar ile karşılıklı bir ilişki geliştirdi. Bu sürede dini konulara değinmeden ‘kişisel örneklik’ yoluyla İslam’ın ne olduğunu anlattı. Müslüman grupları ötekileştirmeden kucakladı. 1968’de Mekke’ye giden imam, oradan Kahire’ye geçerek African National Congress ve Pan African Congress toplantılarına katıldı. 1969 yılında, camiye gitmeye hazırlandığı sırada tutuklandı. Bu haber, Cape Town ve çevresindeki Müslümanlar için şok tesiri yaptı. Cape Town zindanlarında ağır işkencelere tabi tutuldu. Dayanamadı. 27 Eylül 1969’da cezaevinde şehit oldu.
İmam Abdullah Harun, mücadelesiyle, aynı zaman da farklı din ve inançlardan olan insanların da gönüllerini kazanmış birisiydi. Günay Afrika’da ‘Apartheid’ (Ayrımcı) rejimine karşı Nelson Mendela ile birlikte mücadele verdi.
Cenaze merasimine, Müslümanlarla birlikte diğer inançlardan insanlar da katıldılar. Otuz bini aşkın insan cenaze merasiminde hazır oldu. O gün, St. Paul Katedrali’nde ilk kez Kur’an okundu.
Avrupalı Müslümanlara Dersler
Toplantının son bölümünde, Veyis Güngör, Güney Afrikalı, şehit İmam Abdullah Harun’un hayatından Avrupalı Müslümanlar’ın çıkaracağı dersler üzerinde durdu.
Güngör, bu dersleri başlıklar halinde şöyle sıraladı:
– Müslümanlar’ın, kendilerine örnek alabilecekleri bir veya bir kaç fikir adamı olmalı.
– İlişkilerin merkezine ‘Adalet’i koyulmalı.
– Her türlü ayrımcılığa karşı vakarlı bir duruş sergilenmeli.
– Din kardeşleri ötekileştirilmemeli.
– Alemşümul, küresel düşünmeli.
– Teşkilatlar, dernekler, vakıflar kurulmalı.
– Dergi, Gazete çıkartılmalı, televizyon, kitap yayınları yapılmalı.
– Komşularıyla, iş arkadaşlarıyla güven merkezli ilişkiler kurulmalı…
Metin: Ahmet Küner, Fotograf: İbrahim Çitil